Değerli Velilerim,
Bu süreci çocuklar gibi biz yetişkinler de ilk defa deneyimliyoruz. Korku ve kaygı duygularıyla baş etmeye çalışıp, bir yandan da kendimiz ve sevdiklerimiz için en iyisini yapmaya çabalıyoruz. Tüm bunlar olurken hayatımızı devam ettirmemiz, ilgilenmek durumunda olduğumuz çocuklara ve aile büyüklerine karşı sorumluluklarımızı yerine getirmemiz, kendimizi korumamız ve hayatımızı kısıtlı bir alanda sürdürmemiz gerekiyor. Tüm bunları yaşarken, bu belirsiz süreç içerisinde evleri olmayanları, hastaları, yalnız kalanları, uzaktaki yakınlarımızı ve bizi nasıl etkileyeceğini düşünerek, kimi zaman kendimizi tehdit altında ve pek çok duyguyu aynı anda hissederek geçiriyoruz. Bu duygu durumlarının hepsinin doğal olduğunu unutmamak ve yetişkinler olarak oksijen maskesini ilk olarak kendimize takmak çok önemlidir.
Çocukların bu süreci daha kolay geçirmesini sağlaması ve sizlere de rehber olacağını düşündüğümüz bir kitapçık hazırladık. Bu kitapçıkta öncelikli olarak siz ebeveynleri bilgilendirmek istedik. Karşılaşabileceğinizi öngördüğümüz durumları ve bu durumlar ile nasıl başa çıkabileceğinizi paylaşmak istedik.
Sağlık ve mutluluk ile…
Öncelikle bilmek gerekir ki, her çocuğun olayları algılayış biçimi ve verdiği tepkiler farklıdır. Genel olarak paylaşmak gerekirse, aşağıdaki tepkiler ile karşılaşabileceğinizi belirtmek isterim.
Çocuğunuzun yaşadığı stres ile baş etmesini amaçlayan bu etkinlik kitapçığı öncesinde onları dinleyin ve duygularını önemsediğinizi hissettirin. Ayrıca her çocuk kaygı ya da korku duyguları konusunda zorlanmayabilir. Bazıları sadece okula gidemediği, dışarı çıkamadığı ve arkadaşları ile zaman geçiremediği için zorlanıyor olabilirler. Bu durumun sizler için de geçerli olduğunu ve sizin de zorlandığınızı paylaşmanız ona yalnız olmadığını hissettirecektir.
Çocuğunuzla salgın hakkında konuşmak için ona zaman ayırın. Onun duyduklarını ve virüs hakkında bildiklerini öğrenebilmek için ona sorular sorabilirsiniz. Böylece yanlış bilgileri düzeltme şansınız olur.
Çocuklara kendi korku ve kaygınızı aktarmamak önemlidir. Sakin ve basit bir dil kullanarak ihtiyaç duydukları kadar bilgilendirme yapın, uzun ve ayrıntılı bilgi vermekten kaçının.
Bu sürecin tüm dünyayı etkilediğini ve herkesin aynı şekilde zorlandığını ama yeni alternatifler bulabileceğinizi paylaşın. Sıkıldığı süreçlerin de olabileceğini ve bunu yaşamanın da gerekliliğini unutmayın. Kişilerin kendilerini daha iyi tanıdığı ve yeni şeyler üretmek için fırsat bulduğu anların, sıkıldığı anlar olduğunu onlara hatırlatın.
Onlara güvende olduklarını hissettirin. Travmatik süreçlerde hem yetişkin hem de çocukların güvenlikle ilgili hisleri değişebilir. Bu yüzden onlar için günlük planlar yapmak ve rutinlerini korumak önemlidir.
Çocuğunuzun kaygı, korku gibi negatif duygular hissetmesi normaldir. Bu durumun normal olduğunu söyleyerek; duygularını paylaşması için onu destekleyin. Çocuğunuza örnek olmak için bu duygularla baş etmekte kullandığınız yöntemlerden bahsedebilirsiniz.
Rahatlamasına yardımcı olması için kitapçıkta bulunan egzersizleri çocuğunuz ile birlikte düzenli olarak uygulayabiliriz.
Çocuğunuza yapabileceği ev işlerinde size destek olmasını isteyip, bunu keyifli hale getirebilirsiniz. Birlikte yemek hazırlayabilirsiniz. Gerçek işlerle ilgilenmek hem farklı bir beceri edinmesine katkı sağlayacak, hem de birlikte farklı bir paylaşım alanı yaratmış olacaksınız.
Çocuğunuz ile keyifli zaman geçirmenize yardımcı olacak tüm aile bireylerinin dahil olduğu oyun ve aktivitelerde bulunabilirsiniz. Bu aktiviteler için belirli zamanlar ve süreler belirleyebilirsiniz.
Çocuğunuzun tamamen sosyal olarak izole olmasına izin vermemek önemlidir. Fiziksel mesafeyi korumak kadar, duygusal yakınlığı sağlamakta önemlidir. Arkadaşları ya da yakın akrabalar ile elektronik araçlarla iletişim kurması için ona destek olabilirsiniz.
Kaygısı arttığında kullanabileceği rahatlama tekniklerini ona öğretebilirsiniz. Bu öneriler çocuğunuzun duygularını düzenlemesinde yardımcı olacaktır.
Bu egzersizlerden önce ve sonra çocuğunuzun duygusuna 0-10 arasında puan vermesini isteyebilir ve böylece duygularının değişimini gözlemlemesini sağlayabilirsiniz. Bunu etkinlik kitapçığındaki duygu termometresi etkinliği ile yapabilirsiniz.
KAYNAKÇA
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/daily-life-coping/talking-with-children
Thomas, B. (2017). Çocuklar için Yaratıcı Baş Etme Becerileri, SolaKidz Yayınları
WholeHearted School Counseling, 50 Coping Tools for Kids.
Sineler, E. (2019) Bir Kurbağa Gibi Sakin ve Dikkatli. Pegasus Yayınları